66% minder zwerfafval in Zuiderpark Rotterdam

Door Danny van der Roest

De gemeente Rotterdam wil een leefbare en schone stad bieden aan haar burgers. Vooral het tegengaan van (zwerf)afval neemt hierbij een belangrijke plaats in. Helaas is er nog steeds sprake van vervuiling in Rotterdam, ook in het Zuiderpark. De gemeente wil dit graag nog verder terugdringen en daarom inzetten op gedragsverandering. Tijd voor ons om aan de slag te gaan!

Hoe ontstaat het zwerfafval?

In de zomer van 2016 hebben wij een vooronderzoek uitgevoerd. Hierbij hebben wij gekeken naar de omgeving (hoe zien de parken eruit en waar staan de afvalbakken?) en hebben we parkbezoekers geobserveerd (hoe gaan zij met hun afval om?).

Parkbezoekers gedragen zich voorbeeldig

Uit dit onderzoek bleek dat parkbezoekers zich doorgaans netjes gedragen. Ze verzamelen hun afval op het picknickkleed, rennen achter afval aan zodra het wegwaait en deponeren hun afval in de prullenbak bij vertrek. En dat terwijl het vermoeden was dat zwerfafval ontstaat omdat parkbezoekers hun afval achteloos laten liggen bij vertrek! Waar kwam al dat zwerfafval dan wel vandaan?

Windstreken

Parkbezoekers bewaren hun afval los op hun picknickkleed en verzamelen dit pas in bijvoorbeeld een tas als zij vertrekken. In de tussentijd kan licht afval zoals servetten en plastic folie wegwaaien. Vaak zien bezoekers dit niet en ontstaat er onbewust zwerfafval. Onhandig, maar niet asociaal.

Hongerige vogels

Een andere bevinding was dat er een ondercapaciteit is op drukke dagen. Prullenbakken raken vol waardoor afval eruit puilt en er soms naast wordt gezet. Vogels en andere dieren trekken de zakken met afval open op zoek naar voedsel, en de wind doet de rest.

Heeft gedragsverandering dan wel nut?

Ondanks dat de wind en dieren de grote boosdoener zijn in dit probleem, kan gedragsverandering een oplossing bieden. In onze interventies hebben we parkbezoekers aangespoord om hun afval direct in een zak te bewaren zodat de wind er geen grip op kan krijgen. Dit is een positieve boodschap die niet met het vingertje naar de bezoeker wijst. Zo voorkomen we weerstand. Tevens behoedt het hen voor de vervelende situatie waarin ze achter hun afval moeten aanrennen. Dit bord is op de velden van het park geplaatst.

Bord dat op de velden werd geplaatst

Daarnaast hebben we extra prullenbakken geplaatst bij de ingangen van het park om de ondercapaciteit op drukke momenten te ondervangen. Ook is dit een duidelijke cue aan de bezoeker bij binnenkomst: hier staan bakken die je kunt gebruiken als je weggaat; er is genoeg capaciteit. Dit werd ondersteunt door borden met een gedragsinstructie. Zo wordt het goede gedrag al geactiveerd voordat bezoekers neerstrijken in het park.

Bord bij binnenkomst (L) en verlaten (R) van park, geplaatst boven een extra afvalbak

Resultaat: 66% minder zwerfafval!

Om de effecten te meten hebben wij 6 weekenden voor en 5 weekenden na het aanbrengen van de interventies de hoeveelheid zwerfafval geteld. Elke dag werd letterlijke elke vierkante meter van het park bekeken en genoteerd hoeveel zwerfafval er lag. Uit statistische analyse bleek dat de hoeveelheid zwerfafval met 66% was afgenomen tijdens de nameting, spectaculaire resultaten!

Minder zwerfafval na onze interventies in het Zuiderpark Rotterdam

Goed onderzoek loont

Dit project toont mooi aan hoe belangrijk vooronderzoek is. Hadden wij zomaar aangenomen dat zwerfafval ontstaat door asociaal gedrag, dan hadden wij op het verkeerde gedrag ingezet. Door goed te onderzoeken waar het probleem nu echt vandaan komt konden wij gerichte oplossingen ontwikkelen met dit mooie resultaat tot gevolg.

Welk probleem kunnen we voor jou oplossen?

Worstelt jouw organisatie ook met een probleem, ben je benieuwd waar het gedrag vandaan komt en hoe je het op kunt lossen? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op.