!
91,3% van de mensen klikt hierop…
X

Bedankt voor je aanvraag :-)

We nemen zo snel mogelijk contact met je op.

NieuwsAl het nieuws > Dit satirische artikel vertelt de waarheid: zonnepanelen én investeren in fossiele energie

Dit satirische artikel vertelt de waarheid: zonnepanelen én investeren in fossiele energie

 

Door Danny van der Roest

Vandaag kwam ik op de satirische nieuwssite De Speld het artikel tegen over Guido: Guido heeft een dak vol zonnepanelen én een bankrekening waarmee hij in fossiele energie investeert. Een grappig maar tegelijkertijd pijnlijk accuraat artikel. Lees hieronder waarom dit in veel gevallen de werkelijkheid is en wat dit betekent voor de energietransitie.

Waarom kiezen we liever voor zonnepanelen?

Waarneembaar effect

Het milieu, klimaatverandering, CO2-besparing, het zijn termen die we inmiddels dagelijks horen maar die desondanks erg abstract blijven. Je kan het milieu niet vasthouden en CO2 niet zien. Dat zorgt ervoor dat een van ’s werelds grootste problemen voor de meeste mensen abstract blijft. En zoals ik eerder al eens schreef, hebben abstracte zaken nauwelijks invloed op de keuzes die wij maken, daar is ons brein simpelweg niet op geprogrammeerd. Ondanks dat de meesten van ons zich zorgen maken over het klimaat en er graag iets aan willen doen, zijn er andere factoren die onze dagelijkse keuzes bepalen.

Hetzelfde principe geldt binnen het artikel van De Speld: we zien onze zonnepanelen groene energie opwekken maar niet de enorme CO2-uitstoot die vrijkomt in de fossiele energie waar onze bank of hypotheekverstrekker in investeert. Je hebt heel wat meer dan tien zonnepanelen nodig om daarvoor te compenseren… (Wil je makkelijk veel impact maken? Stap dan over naar een duurzame bank!)

Sociale norm

Een tweede factor waarom mensen liever zonnepanelen nemen heeft te maken met de sociale norm. Mensen gedragen zich graag (onbewuste) naar voorbeeld van anderen. Omdat steeds meer mensen zonnepanelen nemen, voelen anderen zich eerder geneigd om hierin mee te gaan. Als ze dan ooit de keuze moeten maken tussen verschillende opties, dan gaan ze liever voor diegene die andere mensen eerder al hebben gekozen.

In Chicago werd dit aangetoond in een onderzoek naar verkoopgegevens van warmte-koude systemen. De onderzoekers vonden dat de verkoop van een systeem zich als een olievlek over een wijk uitspreidde nadat iemand ermee was begonnen. In onze eigen omgeving zagen we recent hetzelfde: iemand in de straat had zonnepanelen aangeschaft, een maand later volgde de buurman met dezelfde panelen van hetzelfde bedrijf en weer een maand verder de volgende buurman. De sociale norm is vaak belangrijker dan daadwerkelijk effect van een maatregel.

Identiteit en sociale status

Uit onderzoek blijkt dat een woning voor veel mensen geldt als een weerspiegeling van hun identiteit; het moet de waarden van een persoon of gezin uitdragen. Ook willen veel mensen hun keuzes laten zien aan anderen om daarmee hun sociale status te verhogen. Verduurzaming van woningen vindt daarom in veel gevallen pas plaats als het zichtbaar is, niet omdat het de beste optie is. Zonnepanelen zijn hiervoor uitermate geschikt want die kan iedereen zien, isolatie of de overstap naar een duurzame bank een stuk minder.

Belgische onderzoek liet bijvoorbeeld zien dat mensen teleurgesteld waren door het negatieve advies van een energie-expert om geen zonnepanelen te nemen. Vanuit economisch standpunt is isolatie namelijk vaak een betere optie, maar daar ging het de mensen blijkbaar niet om; ze wilden hun keuzes aan de buitenwereld zichtbaar maken.

Rebound effect

Wat het artikel van De Speld ook mooi in beeld brengt, is het feit dat mensen goed gedrag vaak (onbewust) compenseren met slecht gedrag. Het goede gedrag creëert gevoelsmatig een buffer waardoor er meer speling mogelijk is op andere vlakken. Dit is een fenomeen dat we op verschillende gebieden terugzien binnen de psychologie, zo ook binnen energieconsumptie. Wanneer mensen hun huis hebben verduurzaamd, gaat hun energieconsumptie in veel gevallen ineens omhoog omdat ze er slordiger mee omspringen. Hierdoor betalen zij netto niet minder aan energiekosten en is het milieu er nog steeds niet mee geholpen. Ook heeft dit grote gevolgen voor regelingen als de gebouw-gebonden financiering waarbij de lening voor de isolatiemaatregelen moet worden afbetaald met de financiële winst die de energiebesparing oplevert. Zonde, want het is een mooie regeling met veel potentie!

Wat betekent dit voor de energietransitie?

Zichtbaarheid is dus een belangrijke factor in de keuzes die mensen maken. Om mensen te motiveren hun huis te isoleren of andere maatregelen te treffen, moeten we goed nadenken over hoe we dit zichtbaar en concreet maken. Ook moeten we rekening houden met rebound gedrag. Het probleem is niet opgelost na het realiseren van de verduurzaming: nazorg is noodzakelijk om te voorkomen dat mensen meer gaan verbruiken. Met inzicht in het eigen gedrag en slimme toepassingen vanuit de psychologie kan dit probleem worden voorkomen.

Wil je hier eens over sparren? Neem dan gerust vrijblijvend contact op!